آیا باید به یک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنم؟ این سوالی است که بسیاری از افراد در زمانی که دچار سردردهای مداوم یا تغییر در رفتار اندام های حرکتی می شوند از خود می پرسند.
اگر فردی از بیماری های ارگانیک مغز ، نخاع ، سیستم عصبی و عضلات رنج می برد ، باید با متخصص مغز و اعصاب (نورولوژیست) مشورت کند. به طور کلی متخصصان مغز و اعصاب فرد را درمان می کنند و به بیمارانی که از بیماری های عصبی مزمن رنج می برند کمک می کنند. البته این را نباید با تخصص روانپزشکی اشتباه گرفت. یک روانپزشک با هر گونه مشکلات روانی و ناهنجاری هایی که ممکن است بر وضعیت روانی فرد تأثیر بگذارد ، سروکار دارد.
بیماری های عصبی متداول
دوره آموزش برای تبدیل شدن به یک متخصص مغز و اعصاب ده تا یازده سال طول می کشد. پس از آن ، ممکن است فرد تصمیم بگیرد وارد دوره های تخصصی تر نورولوژی شود.
بیماری های عصبی معمولی عبارتند از:
- سکته مغزی و خونریزی مغزی
- اسکلروز چندگانه
- بیماری پارکینسون
- صرع
- اختلال در هوشیاری و حافظه ، زوال عقل
- سردرد و میگرن
- سرگیجه
- اختلالات خواب
- بیماری های اعصاب و ریشه های عصبی ، مانند سندرم تونل کارپ و مشکلات دیسک بین مهره ای
- پلی نوروپاتی
- سندرم پای بی قرار
- کمردرد
چه علائمی وجود دارد که باید به یک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنم؟
احساس ناراحتی در بخشهای جداگانه بدن ، رعشه و لرزش ، بی ثباتی در ایستادن یا راه رفتن ، از بین رفتن هوشیاری یا سردردهای غیرمعمول از جمله دلایلی هستند که توسط متخصص مغز و اعصاب بررسی می شوند. اگر فردی دچار میگرن ، کمر درد یا درد مزمن دیگری است ، باید با یک متخصص مغز و اعصاب نیز مشورت شود. لازم به ذکر است که افراد ممکن است علائم بسیار متفاوتی را تجربه یا درک کنند.
حالتهای دائمی گیجی ، تغییر در سطح شنوایی و توان گفتاری ، از دست دادن بینایی از مواردی است که ممکن است نیاز به معاینه نورولوژیست داشته باشند. علائم عصبی می تواند بر تمام اندام های حسی بدن تأثیر بگذارد. لرزیدن ، سفتی عضلات ، ضعف عضلانی و کمردرد که به پاها و بازوها کشیده می شود حتما باید توسط متخصص مغز و اعصاب بررسی شود.
شروع زوال عقل (آلزایمر) می تواند به صورت سردرگمی ، افزایش فراموشی ، از دست دادن توانایی های روزمره و تغییرات رفتاری خود را نشان دهد. در مراحل اولیه بیماری آلزایمر ، بیمار دچار مشکلات حافظه کوتاه مدت و گمراهی می شود. مبتلایان معمولاً تمایل به کناره گیری از جمع و معاشرت دارند تا ضعف خود را پنهان کنند.
نقش متخصص مغز و اعصاب چیست؟
علائم بیمار به منظور ارزیابی کلی به طور مفصل (مستند سازی سابقه پزشکی آنها) مورد بررسی قرار می گیرد. در طی معاینه عصبی بالینی، متخصص مغز و اعصاب به دنبال علائم خارجی مشهود می گردد و رفلکس های عصبی را آزمایش می کند. به راه رفتن و وضعیت بدن فرد توجه می کند تا مشخص کند آیا اختلالی بر توانایی تعادل فرد تأثیر دارد. این معاینه همچنین شامل شناسایی تغییرات در پوست و وضعیت عضلات و همچنین توجه به آسیب های فیزیکی روی بدن (حاصل از زمین خوردن یا برخورد) نیز می شود.
انسانها ۱۲ اعصاب جمجمه دارند. عملکرد این اعصاب ممکن است در اثر بیماری ها ، صدمات یا التهاب مختل شود. از آنجا که هر عصب جمجمه عملکرد بسیار خاصی دارد ، می توان آنها را با استفاده از آزمایش های عملکردی (بو ، چشایی ، بینایی ، صدا ، عضلات صورت …) بررسی کرد. در طی معاینه عصبی ، پزشک همچنین به طور مرتب شرایط روحی و روانی فرد را بررسی می کند. در صورت وجود هرگونه ناهنجاری ، ممکن است آزمایش حافظه نیز انجام شود.
بسته به نتایج ، ممکن است آزمون های تشخیصی تکمیلی از جمله آزمایش خون و ادرار یا گرفتن نمونه ای از مایع مغزی نخاعی از کانال نخاع نیز توسط نورولوژیست درخواست شود.
از دیگر آزمایشات مهمی که یک به فرآیند تشخیص یک متخصص نورولوژی کمک می کند عبارتند از:
NCV: اندازه گیری سرعت هدایت عصب
EEG: اندازه گیری امواج مغزی (الکتروانسفالوگرافی)
EMG: اندازه گیری فعالیت عضله (الکترومیوگرافی)
بررسی پتانسیل های تحریک : هر محرک حسی در بدن فعالیت مغزی را تحریک می کند که قابل اندازه گیری است.
سونوگرافی داپلر و دوبلکس: معاینات سونوگرافی عروق و مغز
CT ، MRI ، PET: روشهای اضافی تصویربرداری از مغز
آزمایش آلزایمر
پس از انجام معاینات لازم اختصاصی ، معمولاً می توان یکی از بیماریهای عصبی فوق را به عنوان علت تشخیص داد.
اگر به عنوان مثال مشخص شود که علت آن اختلال گردش خون در مغز (سکته مغزی) است ، نیاز به نظارت منظم بر عوامل خطر و عروق مغزی (سونوگرافی) در دوره درمان (معمولاً با دارو) دارد.
اگر به عنوان مثال ، مولتیپل اسکلروزیس به عنوان علت علائم تشخیص داده شود ،پس از شروع درمان عوارض حاد بیماری ، بررسی های بالینی و پیگیری منظم با تصویربرداری و همچنین درمان پیشگیرانه بیشتر لازم است.
منبع : وب سایت پزشکی نئوروزنترن
