یکی از بیماری های بسیار شایع در جوامع مدرن بروز سردرد های مزمن است.

سردرد مداوم می تواند نشانه ای از ضایعات درون مغزی یا تغییر در فشار مغز باشد.

با شناخت نوع سردرد و به کارگیری روش های مناسب درمانی می توان از بروز سردرد های مزمن پیشگیری کرد. در نتیجه تشخیص زود هنگام؛ می توان عوارض احتمالی سردرد را کاهش داد.

 سردرد خوشه ای

 سردرد خوشه ای یا سردرد کلاستر نوعی سردرد مزمن است که معمولا میزان فراوانی آن یک نفر در هر هزار نفر از انسان ها می باشد.

مردان سه برابر بیشتر از زنان دچار آن می شوند.

کسی که دچار سردرد خوشه ای است یک درد عمیق معمولا در پشت کره چشم با شدت زیاد و یکنواخت با ماهیت انفجاری را تجربه می کند.

ویژگی اصلی سردرد کلاستر دوره ای بودن آن است. یعنی فرد به مدت چند هفته سردرد دارد و سپس تا مدت ها ممکن است که تکرار نشود.

سردرد خوشه ای چه زمان هایی بیشتر اتفاق می افتد؟

حداقل یک حمله روزانه آن درست در ساعت مشخص حمله قبلی اتفاق می افتد. در ۵۰ درصد بیماران حملات شبانه است.

به طور معمول این سردرد به صورت حملات کوتاه مدت یک یا دو بار در روز و به صورت یک طرفه می باشد.

به مدت ۸ تا ۱۰ هفته ادامه می یابد. بعد از این حملات فرد یک دوره بدون درد دارد که معمولاً کمتر از یک سال است.

ویژگی سردردخوشه ای مدت کوتاه بروز آن می باشد. این زمان معمولا کمتر از یک ماه است.

بیمار دچار بی قراری وبعضی از افراد پرخاشگر می شوند. این درست برخلاف میگرن است که فرد تمایل به عدم تحرک در طی حملات دارد.

وجه افتراق سردرد خوشه ای

علت بروز سردرد اختلال در نورون های پیشاهنگ در ناحیه خلفی هیپوتالاموس است. به همین دلیل این سردردها به طور دوره ای اتفاق می‌افتند.

ویژگی مهم دیگر آن یک طرفه بودن علائم است. التهاب چشم، اشک ریزش و آبریزش از بینی و احتقان بینی به صورت یک طرفه از دیگر علایمی است که می توان به آنها اشاره کرد.

فرد ممکن است در همان سمتی که دچار سردرد است دچار افتادگی پلک شود. این به دلیل فعال شدن سیستم پاراسمپاتیک می‌باشد.

درمان سردرد خوشه ای

سردرد خوشه ای یا کلاستر طی مدت کوتاه  شدت می‌یابد. بنابراین درمان فاز حاد آن حائز اهمیت است.

بسیاری از بیماران به درمان تنفسی اکسیژن پاسخ مناسب می دهند. باید اکسیژن صد درصد به میزان ۱۰ تا ۱۲ لیتر در دقیقه به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در ابتدای حمله داده شود.

همچنین در بسیاری افراد استفاده از اسپری بینی سوماتریپتان و زلمیتریپتان می توان به بهبود درد در فاز حاد کمک کند.

استفاده از تریپتان های خوراکی نقشی در درمان فاز حاد یا پیشگیری از سردرد خوشه ای ندارد.

درمان پیشگیرانه

انتخاب درمان پیشگیرانه بستگی به طول دوره حملات دارد.

بیماران دچار حملات طولانی و سردرد خوشه های مزمن نیاز به یک درمان با عوارض جانبی کم و مدت طولانی دارند.

برای بیماران دچار حملات کوتاه استفاده از کورتون بسیار اثر بخش است. به مدت ۱۰ روز به بیمار ۶۰ میلی گرم روزانه گلوکوکورتیکوئید داده می شود تا حمله متوقف گردد. همچنین استفاده از داروی لیتیوم برای این نوع سردرد مناسب است.

بسیاری از متخصصین در قدم اول درمان از وراپامیل استفاده می کنند. بعضی بیماران نیازمند دوز بالای وراپامیل هستند.

دوز ابتدایی ۴۰ تا ۸۰ میلی گرم دو بار در روز است. ممکن است این دوز به ۹۶۰ میلی گرم روزانه برسد.

عوارض جانبی آن شامل یبوست و ادم پاها ست.

نگرانی اصلی در مورد عوارض قلبی در دوز بالاست. با آهسته شدن هدایت در گره دهلیزی بطنی در دوزهای بالا سبب بلوک قلبی گردد.

بنابراین نیازمند انجام نوار قلب به طور دوره ای هستیم. تنها حدود ۲۰ درصد بیماران مصرف کننده وراپامیل دچار تغییراتی در نوار قلب می شوند. که این تغییرات ممکن است در ۲۴۰ میلی گرم روزانه شروع شود و به تدریج این عوارض بیشتر گردد.

انجام مراقبت در ابتدای درمان و سپس ۱۰ روز پس از افزایش دوز آن در دوزهای بالای ۲۴۰ میلی گرم توصیه می شود. بهتراست هر ۶ ماه نوار قلب بیمار تکرار گردد.

سایر درمان ها

زمانی که فرد به درمان‌های دارویی پاسخ نمی دهد استفاده از تکنیک های تحریک عصبی مدنظر قرار می گیرد.

تحریک عمقی مغز در ناحیه خلفی هیپوتالاموس اثر ثابت شده ای در بهبود این نوع سردرد دارد.

سردرد ناشی از سرفه

یک سردرد مزمن با شروع ناگهانی که چندین دقیقه طول می‌کشد . ممکن است گاهی ساعت ها ادامه یابد. شاید بسیاری افراد این سردرد ها تجربه کرده باشند. که البته جای نگرانی نیست ولی در صورت بروز مکرر مراجعه به متخصص مغز و اعصاب الزامی است.

همچنین سردردی که به دنبال عطسه کردن ، سرفه یا خندیدن شروع می شود نیز ماهیت مشابهی دارد.

در این سردرد باید علت های جدی همچون تومورهای مغزی را در ابتدا در نظر داشت. در صورت بروز این سردرد باید جهت بررسی تشخیصی به متخصص مغز و اعصاب مراجعه نمود.

درمان انتخابی استفاده از ایندومتاسین ۲۵ تا ۵۰ میلی گرم دو تا سه بار در روز است.

درمان موارد مقاوم

بعضی از بیماران پس از تخلیه مایع مغزی نخاعی (lp) بهبود می یابند و این سردردها برای همیشه متوقف می شود. حدود یک سوم افراد پس از ال پی دیگر دچار سردرد نمی شوند.

مکانیسم پاسخ دهی به تخلیه مایع نخاعی هنوز مشخص نیست.

سردرد تنشی

شایعترین علت بروز سردرد های مزمن سردرد تنشی می باشد.

افراد مبتلا به آن به ندرت سردرد آزاردهنده ای را تجربه میکنند. این باعث می شود افراد به ندرت برای درمان آن به متخصص مراجعه می کنند.

ویژگی سردرد تنشی:

۱- سردرد یک ماهیت فشارنده دارد.

۲- معمولا با شدت خفیف تا متوسط و در کل سر احساس می شود.

۳- درد آهسته آهسته شدت می یابد.

۴- شدت آن نوسان دارد.

سردرد تنشی چه قدر طول می کشد؟

این درد ممکن است به مدت چند روز ادامه یابد. سردرد ممکن است به صورت حمله ای و گهکاهی رخ دهد و یا مزمن شود.

افراد مبتلا به نوع مزمن ۱۵ روز یا بیشتر در طول ماه درگیر آن هستند.

آیا در همراهی با سردرد علائم دیگری وجود دارد؟

برخلاف میگرن علائمی مثل تهوع استفراغ و حساسیت به نور و صدا و تشدید با حرکت وجود ندارد.

چه افرادی دچار سردرد تنشی می شوند؟

علت اصلی بروز این نوع سردرد هنوز مشخص نشده است.

به نظر می رسد این درد ناشی از اختلال در تنظیم سیستم عصبی مرکزی باشد. همچنین تغییرات ژنتیکی همانند میگرن ممکن است وجود داشته باشد.

درمان سردرد تنشی

  سردرد معمولاً به مسکن های ساده مثل استامینوفن، آسپرین و سایر داروهای ضد التهابی پاسخ می دهد.

همچنین رفتارهای همچون استراحت کردن منجر به بهبود سردرد می شود.

داروهای تریپتان در سردرد تنشی موثر نیستند.

جهت درمان سردرد تنشی مزمن داروی آمی تریپتیلین با دوز ۱۰ تا ۱۰۰ میلی گرم روزانه درمان ثابت شده ای است.

همچنین استفاده از بوتاکس تاثیر در بهبود این سردرد ندارد.

سردرد خودمختار سه قلو

در مواردی که به نظر می رسد حملات طولانی مدت هستند، تشخیص اصلی همی کرانیا پاروکسیسم و ​​سردرد خوشه ای هستند. در موارد درد مداوم اصلی ترین تشخیص  hemicrania Continua است.

افتراق SUNA از  سردرد سه قلوTN در بعضی موارد می تواند چالش برانگیز باشد، زیرا همپوشانی قابل توجهی در تظاهرات بالینی دو سردرد وجود دارد.

هر دو سردرد کوتاه مدت هستند ، می توانند فرکانس بالایی از حملات داشته باشند و حملات خوشه ای را نمایش می دهند. اصولاً هر دو سردرد یک طرفه هستند و نقاط تحریک پذیر مشابهی دارند.

شروع معمول هر دو در دوران میانسالی یا پیری است. با این حال، تعدادی تفاوت بین این دو سندرم وجود دارد.

افتراق این دو سردرد توسط متخصص مغز و اعصاب مقدور می شود.

سردرد پس از فعالیت

تظاهرات این سردرد شبیه سردرد ناشی از سرفه و میگرن است.

ممکن است با هر فعالیتی ایجاد شود. همانند سردرد میگرنی ضربان دار بوده و مدت زمان آن از ۵ دقیقه تا ۲۴ ساعت متغیر است.

این سردرد دوطرفه و نبض دار است.

در افراد مستعد به میگرن ممکن است سایر علائم میگرن را نیز نشان دهد. در نوجوانان مبتلا طول مدت سردرد کمتر خواهد بود.

با کاهش فعالیت به خصوص در هوای گرم و ارتفاعات می توان از بروز آن پیشگیری کرد.

مکانیسم این سردرد نامشخص است. اتساع حاد وریدی ممکن است مسئول شروع این سردرد باشد.

همانند سردرد ناشی از سرفه در این سردرد نیز باید تومورهای مغزی را مد نظر داشت.

پس سردرد به دنبال فعالیت را باید جدی گرفت.

سردرد و بیماری قلبی

جالب است بدانید که سردرد ناشی از تنگی عروق قلبی نیز وجود دارد. این سردرد به علت تحریک سیستم عصبی واگ است و ممکن است به صورت سردرد فعالیتی تظاهر کند.

سایر علل منجر به سردرد فعالیتی

فئوکروموسیتوما، ضایعات درون مغزی و تنگی شریان کاروتید می باشد.

جهت تشخیص دقیق آن مراجعه به پزشک و بررسی های تخصصی مورد نیاز است.

درمان سردرد فعالیتی

درمان ۲۵ تا ۱۵۰ میلی گرم روزانه ایندومتاسین و تعدیل فعالیت فیزیکی است.

راههای پیشگیری از سردرد فعالیتی

مصرف پروپرانولول در پیشگیری از بروز سردرد مزمن موثر است.

مصرف یک میلی گرم ارگوتامین یا ۵۰ میلی گرم ایندومتاسین ۳۰ تا ۴۵ دقیقه قبل از ورزش از بروز سردرد پیشگیری می‌کند.

سردرد مرتبط با فعالیت جنسی

یک سردرد دو طرفه منتشر و مبهم که در حین ارگاسم( اوج لذت جنسی ) شدت می یابد.

در صورت توقف فعالیت جنسی پیش از ارگاسم می توان سردرد را متوقف کرد.

سه نوع سردرد مرتبط با فعالیت جنسی وجود دارد :

۱- درد مبهم در سر و گردن که با شدت فعالیت جنسی افزایش می یابد.

۲ – سردرد شدید ناگهانی و انفجاری حین ارگاسم

۳- سردرد پس از نزدیکی ناشی از فعالیت جنسی شدید. سردرد به علت افت فشار مایع مغزی نخاعی ایجاد می‌شود.

سردرد تشدید یابنده در ارگاسم ممکن است بسیار خطرناک باشد. ۵ تا ۱۲ درصد این سردرد ناشی از خونریزی در پرده های مغز است .

این سردرد در مردان بیشتر از زنان است و ممکن است در هر زمانی طی سال‌های فعالیت جنسی اتفاق بیفتد.

آیا پس از شروع سردرد می توان آن را متوقف نمود؟

در صورت توقف فعالیت جنسی پس از بروز سردرد، طی ۵ دقیقه تا ۲ ساعت سردرد متوقف می شود.

در نیمی از افراد این سردرد به طور خود به خودی طی ۶ ماه برطرف می شود.

همراهی با سایر سردرد ها

نیمی از افراد مبتلا به این سردرد دچار سردرد فعالیتی نیز هستند. همچنین میگرن در این افراد شایع تر است.

درمان

توصیه می شود که فعالیت جنسی در صورت بروز سردرد متوقف گردد.

در صورت بروز مکررسردرد استفاده از پروپرانولول ۴۰ تا ۲۰۰ میلی گرم روزانه توصیه می شود. درمان جایگزین قرص دیلتیازم ۶۰ میلی گرم سه بار در روز است .

همچنین با مصرف ارگوتامین یا ایندومتاسین ۳۰ تا ۴۵ دقیقه پیش از فعالیت جنسی می توان از بروز آن پیشگیری کرد.

سردرد سکه ای

سردرد مزمن محدود به شکل دایره یا بیضی شکل در ناحیه خاصی از سر و قطر آن حدود ۱ تا ۶ سانتی متر است.

این سردرد می‌تواند مداوم یا مقطعی باشد. در موارد نادر چند ناحیه از درد وجود دارد.

درد معمولاً مداوم با بدتر شدن مقطعی است.

ممکن است فرد ذکر کند تغییرات حسی در محل درد دارد؛ مثل دردناک شدن در تماس با محرک غیر دردناک یا کاهش حس در محل درد

علت بروز این سردرد ناشناخته است. ضایعات پوستی و استخوانی از طریق معاینه باید بررسی شوند.

ارزیابی تشخیصی

در مواجه با سردرد سکه ای باید بیمار را به دقت از نظر ابتلا به بیماری های روماتیسمی بررسی نمود.

انجام آزمایشات خونی تخصصی در این موارد پیشنهاد می شود.

در ۶۹ % از افراد مبتلا به این سردرد بیماری های خود ایمنی پیدا شده اند. در این میان بیماری شوگرن از همه بیشتر گزارش شده است.

درمان

استفاده از داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای مثل آمی‌تریپتیلین ،یا داروهای ضد تشنج مثل توپیرامات، والپروات ، گاباپنتین می تواند موثر باشد.

بیمار ممکن است پاسخ مناسبی به درمان دارویی ندهد.

سردرد ناشی از خواب

ویژگی این سردرد مزمن بروز آن چند ساعت پس از به خواب رفتن است.

به طور شایع افرادی را دیده ایم که می گویند به دنبال خوابیدن دچار سردرد می شوند. اغلب ۱۵ تا ۳۰ دقیقه طول می‌کشد. درد منتشر با شدت متوسط تا زیاد است.

سردرد ممکن است یک طرفه و ضربان دار باشد. معمولاً حساسیت به نور و صدا به حالت تهوع وجود ندارد.

ممکن است حملات تا ۳ بار طی خواب شب یا چرت روزانه رخ دهد.

بیشتر مبتلایان خانم هستند. شروع این سردرد مزمن پس از ۶۰ سالگی است.

نکته قابل توجه کنترل فشار خون در این افراد است. مانیتورینگ فشار خون به مدت ۲۴ ساعت پیشنهاد می شود.

درمان

استفاده از لیتیوم ۲۰۰ تا ۶۰۰ میلی گرم در شب ، وراپامیل ۱۶۰ میلی گرم و یا ایندومتاسین ۲۵ تا ۵۰ میلی گرم مصرف یک یا دو فنجان قهوه یا قرص کافئین به میزان ۶۰ تا ۱۰۰ میلی گرم در زمان خواب در یک سوم بیماران موثر است.

در مواردی ملاتونین و فلوناریزین نیز ممکن است مفید باشد.

سردرد مداوم روزانه سردرد

یک سردرد روزانه به مدت حداقل ۳ ماه است .

بیمار مکن است شروع دقیق اولین سردرد را به خاطر داشته باشد. سردرد معمولاً ناگهانی آغاز می‌شود ولی در مواردی طی سه روز پیشرفت می‌کند.

عفونت‌های تنفسی و عفونت‌های ویروسی در یک سوم بیماران پیش از شروع این سردرد دیده شده است. خطرناک ترین تشخیص افتراقی آن خونریزی زیر پرده عنکبوتی مغز است که باید توسط پزشک متخصص مغز و اعصاب بررسی گردد.

سایر علل آن عبارتند از مننژیت( عفونت مغزی)، تغییر در فشار مایع مغزی نخاعی

این سردرد ممکن است شبیه سردرد میگرنی یا تنشی باشد.

تظاهرات میگرنی آن عبارتند از یکطرفه بودن، داشتن ضربان ، حساسیت به نور و صدا و بروز حالت تهوع.

بعضی از این بیماران سابقه سردرد میگرنی دارند. در صورت بروز تظاهرات شبه میگرنی درمان آن همانند سردرد میگرنی می باشد.

این نوع سردرد معمولا نسبت به درمان مقاوم است.

سردرد پس از حادثه

علت: یک حادثه و آسیب به فرد ممکن است شروع کننده سردرد باشد.

طول مدت سردرد:

گاهی چندین ماه یا چند سال پس ازبروز آن ادامه یابد.

این حادثه ممکن است شامل هر آسیبی به سر باشد مثل جراحی مغز، جراحی‌های دندان ، جراحی های گوش حلق و بینی و آسیب‌های دیگر شامل عفونت های مغزی یا آنفولانزا.

سنگینی سر و سرگیجه و اختلال حافظه ممکن است همراه با سردرد وجود داشته باشد.

درد ممکن است پس از چند هفته بهبود یابند یا در مواردی ماه‌ها و سال‌ها ادامه یابد.

معاینه عصبی این افراد نرمال است. در سی تی اسکن یا ام آر آی مغزی یافته اختصاصی وجود ندارد.

در موارد آسیب به سر بخصوص ضربه به سر باید علل خطرناک سردرد را بررسی نمود. این علل شامل خونریزی زیر سخت شامه، خونریزی زیر عنکبوتی مغز و پارگی های شریان کاروتید می باشد.

همی کرانیا پاروکسیسم (سردرد حمله ای یک طرفه )

یک اختلال سردرد مزمن اولیه نادر اما قابل درمان است. نام همی کرانیا پاروکسیسم ، ویژگی های بارز این سردرد را توصیف می کند:

پاروکسیمال به معنی عود یا حمله ناگهانی و همیکرانیا به معنای یک طرف سر (یک طرفه) است.

محل سردرد

همانطور که از نام آن پیداست ، همی کرانیا پاروکسیسم یک سردرد یک طرفه مکرر است . معمولاً در اطراف یا پشت چشم قرار دارد.

مدت سردرد

حملات همی کرانیا پاروکسیسم به طور معمول از ۵ تا ۴۰ بار در روز رخ می دهد و ۲ تا ۳۰ دقیقه طول می کشد. همراه با حملات سردرد یک طرفه ، باعث قرمزی چشم ، آبریزش یا گرفتگی بینی ، تعریق یا برافروختگی صورت در همان طرف سردرد می شود (علائم خودمختاری جمجمه ای یک طرفه نامیده می شود).

علاوه بر این ، این سردرد مزمن با مصرف ایندومتاسین کاملاً برطرف می شود و این پاسخ مناسب به ایندومتاسین برای تشخیص لازم است.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

افرادی که مشکوک به همی کرانیا پاروکسیسم هستند باید توسط پزشک به دقت بررسی شوند.

همچنین افراد باید مورد ارزیابی قرار گیرند تا اطمینان حاصل شود که سردرد اولیه دیگری ندارند که بتواند بیماری هموکرانیا پاروکسیسم را تقلید کند.

سایر اختلالات سردرد مزمن اولیه که شبیه به همی کرانیا پاروکسیسم هستند عبارتند از:

سردرد خنجری اولیه ، سردردهای عصبی یک طرفه کوتاه مدت با قرمزی چشم   (SUNCT / SUNA ) و نورالژی( درد عصب ) سه قلو.

روش های تشخیصی سردرد یک طرفه حمله ای

تصویربرداری از مغز ، ترجیحاً با MRI ، در صورت تشخیص خصوصیات غیرمعمول یا عدم پاسخگویی فرد به درمان ، در تشخیص اولیه یا در طول دوره ضروری است. تصویربرداری مغز باید شامل نماهای متمرکز بر غده هیپوفیز و حفره خلفی باشد.

به یاد داشته باشید ، پاسخ به درمان به شما نمی گوید که تشخیص درست است یا نه.

درمان

ایندومتاسین یک درمان انتخابی برای همی کرانیا پاروکسیسم است.

اگر افراد نتوانند از ایندومتاسین استفاده کنند ، استفاده از وراپامیل یا بلوک های عصبی اطراف جمجمه وجود دارد.

خلاصه

علت همی کرانیا پاروکسیسم ناشناخته است. همانند میگرن و بسیاری از اختلالات دیگر سردرد مزمن، هیچ آزمایش تشخیصی قطعی برای این سردرد مزمن وجود ندارد.

هنگامی که فردی علائم را دارد ، آزمایش ایندومتاسین ممکن است تشخیص را تأیید کند.

با این حال ، حتی افرادی که تمام معیارهای مربوط به همی کرانیا پاروکسیسم را دارند، از جمله پاسخ کامل به ایندومتاسین، می توانند علت ثانویه داشته باشند.

ممکن است آزمایشاتی مانند MRI برای رد سایر دلایل سردرد مزمن انجام شود.

حملات سردرد کوتاه مدت ، یک طرفه ، عصبی و شکل گرفته با التهاب ملتحمه SUNCT

سردرد مزمنی که در مردان پس از ۵۰ سالگی بیشتر دیده می شود. معمولاً در یک طرف سر و اطراف چشم یا شقیقه قرار دارد.

مدت سردرد

درد معمولاً طی چند ثانیه از زمان شروع به اوج خود می رسد.

حملات معمولاً در ساعات روز رخ می دهد. هر نوبت از ۵ ثانیه تا ۴ دقیقه طول می کشد.

افراد به طور کلی در هر ساعت پنج تا شش حمله دارند.

پاسخ های سیستم عصبی خودکار شامل:

• آبریزش چشم
• چشم های مایل به قرمز یا خونی ناشی از گشاد شدن رگ های خونی (التهاب ملتحمه)
• گرفتگی بینی
• آبریزش بینی
• عرق پیشانی
• تورم پلک ها و
• افزایش فشار در چشم در طرف آسیب دیده سر است.

فشار خون سیستولیک ممکن است در طی حملات افزایش یابد. حرکت گردن ممکن است باعث این سردردها شود. SUNCT ممکن است شکلی از نورالژی ( درد عصب ) سه قلو باشد و یکی از سردردهای خودمختار سه قلو یا TAC در نظر گرفته شود.

این سردردها معمولاً به درمان معمول پاسخ نمی دهند.

کورتیکواستروئیدها و داروهای ضد صرع گاباپنتین ، لاموتریژین و کاربامازپین ممکن است در برخی بیماران به تسکین علائم کمک کنند.

همه گیرشناسی

بروز سالانه SUNCT  و SUNA ترتیب ۶.۶ و  1.2 در  100000 می باشد.

سن معمول شروع بین ۳۵ تا ۶۵ سالگی است. همانطور که تقریباً در دو سوم موارد اولیه SUNCT دیده می شود ، اما از ۵ تا ۸۸ سال متغیر است.

SUNA در آقایان شایع تر است.

 SUNCT  و SUNA با حملات مختصر ناگهانی درد شدید یک طرفه سر در نواحی اطراف چشم یا گیجگاهی مشخص می شوند که همراه با علائم خودمختاری جمجمه یک طرفه است.

محل درد

در مواردی درد بینی ، نواحی  از صورت، دندان ها ، گردن و  یا گوش احساس می شود.

مدت زمان ، فراوانی و مشخصات زمانی حملات فردی

حملات را می توان به سه شکل تقسیم کرد:

یک حمله منفرد درد با متوسط ​​مدت ۵۸ ثانیه (دامنه ۱-۶۰۰ ثانیه).

گروههایی از درد ضربه ای و تیز با میانگین مدت حمله ۳۹۶ ثانیه (دامنه ۱۰-۱۲۰۰)

 حملات “دندان اره” از درد مداوم شبیه  چند ضربه چاقو بر روی هم و میانگین مدت حمله ۱۱۶۰ ثانیه (دامنه ۵ تا ۱۲۰۰۰).

• برخی از بیماران بیش از یکی از این انواع مختلف حملات را داشتند.
• در طول حملات و تعداد حملات در روز تنوع زیادی بین بیماران وجود داشت.

دوره ای بودن

SUNCT  و SUNA در طبقه بندی سردرد دوره ای قرار می گیرند.

حملاتی که در دوره هایی از ۷ روز تا ۱ سال اتفاق می افتد و با دوره های بدون درد حداقل یک ماه از هم جدا می شوند.

در نوع مزمن با حملات بیش از یک سال بدون بهبود یا با دوره های بهبودی کمتر ازیک ماه است.

محرک های ایجاد سردرد

چندین عامل محرک با SUNA همراه بوده است. برخی از عوامل تحریک کننده عبارتند از لمس صورت یا پوست سر ، استحمام ، مسواک زدن ، مو  تراشیدن ، دمیدن بینی ، جویدن یا خوردن ، صحبت کردن ، سرفه کردن ، ورزش  و نور (از جمله نور خورشید و نورهای فلورسنت).

حرکت گردن ممکن است حملات را در برخی بیماران تسریع کند یا در برخی دیگر حملات را متوقف کند.

بیماران می توانند ترکیبی از حملات خود به خودی و تحریک شده داشته باشند. اما حملات کاملاً تحریک شده به ندرت وجود دارند.

 برخی موارد از حملات ممکن است به طور نادرست به عنوان التهاب عصب سه قلو (TN) تشخیص داده شده باشد. بنابراین ، تشخیص اینکه بیماران گاه به گاه با سندرم SUNCT ممکن است فقط حملات تحریک شده را تجربه کنند ، مفید است.

بر خلاف TN ، SUNA به طور کلی دوره عدم تحریک پذیری نسبت به محرک ندارد.

در حملات خود به خودی یا تحریک شده می تواند بلافاصله پس از قطع حمله قبلی در بیمار (۹۵٪) رخ دهد.

درد میان دوره ای

اگرچه یک علامت کلاسیک نیست، اما درد پس زمینه بین حملات گاهی اوقات در بیماران مبتلا به SUNA وجود دارد.

معاینه مغز و اعصاب

معاینه مغز و اعصاب معمولاً در بیماران مبتلا به SUNA طبیعی است. اگرچه یافته های حسی درگیری عصب سه قلو همان طرف درد در بیماران گاه به گاه وجود دارد.

احساس غیرطبیعی به صورت سوزن سوزن شدن در مسیر عصب سه قلو  صورت در اطراف چشم و فک بالا در  (14٪) با SUNCT  وجود دارد.

دیگران آلودینیا یا هیپرستزی( درک حس درد بدون محرک دردناک ) در صورت را گزارش کرده اند.

کاهش حسی در اطراف چشم در مسیر شاخه اول عصب سه قلو در بیمار مبتلا به SUNCT پس از ضربه و یک سندرم هورنر(افتادگی پلک، کوچک شدن مردمک و عدم تعریق) همان طرف  به طور پایدار نیز دیده شده است.

تشخیص های افتراقی

تشخیص افتراقی برای SUNA شامل سایر سردردهای  خودمختار عصب سه قلو است. (TAC)

به عنوان مثال ، سردرد خوشه ای ، همی کرانیا پاروکسیسم و ​​همی کرانیا کنتنیا؛ سردرد خنجری اولیه.

سردرد خنجری اولیه

سردرد خنجری  اولیه به دردی مختصر ، تیز یا ضربات مضربی در سر اشاره دارد. درد معمولاً در مسیر توزیع عصب سه قلو چشم است ، در حالی که صورت به طور کلی در امان است.

این درد معمولاً کسری از ثانیه طول می کشد اما می تواند تا ۱ دقیقه ادامه داشته باشد.

در نتیجه با SUNCT همپوشانی دارد و در فواصل نامنظم (ساعتها تا روزها) عود می کند. لذا تشخیص دقیق آن مستلزم مراجعه به پزشک می باشد.

این سردرد مزمن به طور کلی از نظر بالینی به راحتی قابل تشخیص هست ، زیرا از چندین جنبه از سردرد سه قلو اولیه تفاوت دارند.

• زنان بیشتر دچار آن می شوند.

• حملات خود به خود رخ می دهد.

• ویژگی های خودمختاری جمجمه وجود ندارد.

• افراد معمولاً با مصرف ایندومتاسین تسکین می یابند.

ضایعات حفره خلفی مغز

در افراد مبتلا به SUNCT یا SUNA ناهنجاری حفره خلفی مغز ممکن است وجود داشته باشند. لذا بروز این سردرد ها را باید جدی گرفت و بلافاصله به پزشک مراجعه نمود.

این موارد عبارتند از:

ناهنجاری شریانی مغزی یک طرفه ، همانژیوم ساقه مغز(تومور عروقی) ،  ضایعه حفره خلفی مرتبط با HIV / AIDS ، سکته مغزی ساقه مغز ،  آستروسیتوم پیلوسیتیک (نوعی تومور مغز)، مولتیپل اسکلروزیس (ام اس)

 این ناهنجاری های حفره خلفی بر نیاز مطلق به تصویربرداری تشدید مغناطیسی جمجمه (MRI) در هر مورد مشکوک به SUNA تأکید دارند.

ضایعات هیپوفیز

SUNCT  در بیماران با تومورهای هیپوفیز توصیف شده است.

در بیشتر موارد ، آدنوم های هیپوفیز مرتبط با SUNCT ترشح کننده پرولاکتین یا هورمون رشد هستند.

سردرد می تواند ۳-۱۰ سال قبل از علائم تومور هیپوفیز باشد.

درمان های پیشگیرانه

لاموتریژین

قبل از استفاده از لاموتریژین ، SUNA  در درمان های پزشکی بسیار مقاوم در نظر گرفته می شد.

لاموتریژین ممکن است موثرترین درمان پیشگیری باشد و داروی انتخابی برای درمان پیشگیرانه SUNA محسوب می شود.

لاموتریژین (حداکثر ۶۰۰ میلی گرم در روز) با پاسخ متوسط ​​تا خوب در (۶۲٪) همراه بوده است.

توپیرامات

توپیرامات ممکن است به عنوان داروی پیشگیرانه برای SUNA مفید باشد.

درمان با توپیرامات (حداکثر ۴۰۰ میلی گرم در روز) با پاسخ مناسب در (۵۰٪) افراد را به دنبال دارد.

گاباپنتین

گاباپنتین ممکن است به عنوان درمان پیشگیرانه در SUNA مفید باشد.

درمان با گاباپنتین (حداکثر ۳۶۰۰ میلی گرم در روز) با پاسخ خوب در (۴۸٪) همراه است.

گاباپنتین (حداکثر ۹۰۰ میلی گرم در روز) ، بهبود کامل حملات SUNCT را در نیمی از بیماران موجب می شود.

کاربامازپین

پاسخ درمانی به کاربامازپین نیز دیده شده است.

با کاربامازپین ، ۴۰٪ از SUNCT و ۲۰٪ از بیماران SUNA بهبود نسبی داشته اند.

داروهای دیگر

چندین داروی دیگر ، به تنهایی یا به صورت ترکیبی ، برای درمان SUNA استفاده شده است. از جمله اگزکاربازپین ، کلومیفن ، والپروات ، وراپامیل ، لیتیوم ، زونیسامید و سم بوتولونیوم.

با توجه به اطلاعات پراکنده موجود در مورد این داروها ، اظهار نظر در مورد اثر آنها دشوار است.

درمان های انتقالی

ممکن است چند روز تا چند هفته تا اثربخشی درمان های پیشگیرانه طول بکشد. درمانهای انتقالی با مهار سریع حملات هنگام انتظار برای اثبات اثر مفید یک درمان پیشگیرانه ،موثر هستند.

لیدوکائین وریدی

لیدوکائین وریدی به عنوان یک درمان کوتاه مدت در بیمارانی که دچار یک تشدید “وضعیت” هستند استفاده می شود.

استفاده از لیدوکائین ۱.۳ تا ۳.۳ میلی گرم در کیلوگرم در ساعت به مدت ۷-۱۰ روز صورت می گیرد.

در طی تزریق ، بیست و چهار ساعت نظارت بر نوار قلب ضروری می باشد.

بلوک های عصبی پس سری بزرگتر

تزریق ترکیبی از لیدوکائین و استروئید در تعدادی از بیمار ان SUNCT مفید است.

تزریق در عصب پس سری (GONIs) ممکن است بیمار را برای هفته ها یا ماهها بدون درد کند. به این ترتیب زمان لازم برای اثربخشی داروهای پیشگیرانه فراهم می شود.

کورتیکواستروئیدها

پاسخ به کورتیکواستروئیدها درنیمی از مبتلایان تحت درمان با پردنیزون یا متیل پردنیزولون دیده شده است.