بیماری پارکینسون یک اختلال پیشرونده است که سیستم عصبی و قسمتهایی از بدن که توسط اعصاب کنترل می شود را تحت تاثیر قرار می دهد. علائم به آرامی شروع می شود. اولین علامت ممکن است لرزش خفیف فقط در یک دست باشد. لرزش شایع است، اما این اختلال همچنین ممکن است باعث سفتی یا کندی حرکت شود.
در مراحل اولیه بیماری پارکینسون، صورت شما ممکن است کم حرکت شود . ممکن است هنگام راه رفتن بازوهای شما تکان نخورند. گفتار شما ممکن است نرم یا نامفهوم شود. علائم بیماری پارکینسون با پیشرفت بیماری در طول زمان بدتر می شود.
درمان دارویی بیماری پارکینسون علائم شما را به میزان قابل توجهی بهبود می بخشند. گاهی اوقات، پزشک شما ممکن است عمل جراحی را برای تنظیم مناطق خاصی از مغز و بهبود علائم شما پیشنهاد کند.
علائم
علائم و نشانه های بیماری پارکینسون برای هر کسی می تواند متفاوت باشد. علائم اولیه ممکن است خفیف باشند و مورد توجه قرار نگیرند. علائم اغلب از یک طرف بدن شروع میشود و معمولاً در آن طرف بدتر باقی میماند، سپس ممکن است دوطرفه شود.
علائم و نشانه های پارکینسون ممکن است شامل موارد زیر باشد:
لرزش ریتمیک
معمولا در یک اندام، اغلب دست یا انگشتان شما شروع می شود. ممکن است دست شما در حالت استراحت بلرزد. هنگام انجام وظایف ممکن است لرزش کاهش یابد.
کندی حرکت
(برادیکینزی). با گذشت زمان، بیماری پارکینسون ممکن است حرکت شما راآهسته کند و کارهای ساده را دشوار و وقت گیر کند. ممکن است هنگام راه رفتن قدم های شما کوتاه تر شوند. ممکن است بلند شدن از روی صندلی سخت باشد. هنگام تلاش برای راه رفتن، پاهای خود را بکشید یا به هم بزنید.
ماهیچه های سفت
سفتی عضلات ممکن است در هر قسمتی از بدن شما رخ دهد. سفت شدن ماهیچه ها می تواند دردناک باشد و دامنه حرکتی شما را محدود کند.
اختلال در وضعیت و تعادل
وضعیت بدن شما ممکن است خمیده شود. یا ممکن است در اثر بیماری پارکینسون زمین بخورید یا مشکلات تعادلی داشته باشید.
از دست دادن حرکات خودکار
ممکن است توانایی شما در انجام حرکات ناخودآگاه کاهش یافته باشد، از جمله پلک زدن، لبخند زدن یا چرخاندن دستان خود هنگام راه رفتن.
تغییر گفتار
ممکن است قبل از صحبت به آرامی، سریع صحبت کنید، بدگویی کنید یا تردید کنید. گفتار شما ممکن است بیشتر یکنواخت باشد تا اینکه الگوهای گفتاری معمولی داشته باشد.
نوشتن تغییر می کند. ممکن است نوشتن سخت شود و نوشته شما کوچک به نظر برسد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت داشتن هر یک از علائم مرتبط با بیماری پارکینسون – نه تنها برای تشخیص بیماری، بلکه برای رد سایر دلایل علائم شما، به پزشک خود مراجعه کنید.
علت بروز پارکینسون
در بیماری پارکینسون، سلولهای عصبی خاص (نورونها) در مغز به تدریج تجزیه میشوند یا میمیرند. بسیاری از علائم به دلیل از دست دادن نورونهایی است که یک پیام رسان شیمیایی در مغز شما به نام دوپامین تولید می کنند. هنگامی که سطح دوپامین کاهش می یابد، باعث فعالیت غیر معمول مغز می شود که منجر به اختلال در حرکت و سایر علائم بیماری پارکینسون می شود.
علت ناشناخته است، اما به نظر می رسد عوامل متعددی در آن نقش دارند، از جمله:
ژن ها محققان تغییرات ژنتیکی خاصی را شناسایی کرده اند که می تواند باعث بیماری پارکینسون شود. اما این موارد غیر معمول هستند، مگر در موارد نادری که بسیاری از اعضای خانواده تحت تاثیر بیماری پارکینسون قرار دارند.
با این حال، به نظر می رسد تغییرات ژنی خاص خطر ابتلا را افزایش می دهد، اما خطر نسبتاً کمی برای بیماری پارکینسون برای هر یک از این نشانگرهای ژنتیکی وجود دارد.
محرک های زیست محیطی قرار گرفتن در معرض سموم خاص یا عوامل محیطی ممکن است خطر ابتلا به بیماری پارکینسون بعدی را افزایش دهد، اما این خطر کم است.
عوامل خطر
عوامل خطر برای بیماری پارکینسون عبارتند از:
سن
بزرگسالان جوان به ندرت بیماری پارکینسون را تجربه می کنند. معمولاً در اواسط یا اواخر زندگی شروع می شود و خطر آن با افزایش سن افزایش می یابد. افراد معمولاً در حدود سن ۶۰ سالگی یا بالاتر به این بیماری مبتلا می شوند. اگر یک فرد جوان به بیماری پارکینسون مبتلا باشد، مشاوره ژنتیک ممکن است در تصمیم گیری های تنظیم خانواده مفید باشد. موقعیت های شغلی، اجتماعی و عوارض دارویی نیز با افراد مسن مبتلا متفاوت است و نیاز به ملاحظات خاصی دارد.
وراثت داشتن یک خویشاوند نزدیک مبتلا به بیماری ، احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد. با این حال، خطرات شما هنوز اندک است مگر اینکه بستگان زیادی در خانواده خود مبتلا به بیماری پارکینسون باشند.
جنسیت
مردان بیشتر از زنان در معرض ابتلا به بیماری پارکینسون هستند.
قرار گرفتن در معرض سموم، قرار گرفتن مداوم در معرض علف کش ها و آفت کش ها ممکن است کمی خطر ابتلا را افزایش دهد.
عوارض پارکینسون
بیماری پارکینسون اغلب با این مشکلات اضافی همراه است که ممکن است قابل درمان باشد:
مشکلات فکری ممکن است مشکلات شناختی (زوال عقل) و مشکلات فکری را تجربه کنید. اینها معمولاً در مراحل بعدی بیماری پارکینسون رخ می دهند.
افسردگی و تغییرات عاطفی. ممکن است افسردگی را تجربه کنید، گاهی اوقات در مراحل اولیه. دریافت درمان برای افسردگی می تواند مدیریت چالش های دیگر بیماری پارکینسون را آسان تر کند.
همچنین ممکن است تغییرات احساسی دیگری مانند ترس، اضطراب یا از دست دادن انگیزه را تجربه کنید.
مشکلات بلع با پیشرفت بیماری ممکن است در بلع دچار مشکل شوید. ممکن است به دلیل کندی بلع، بزاق در دهان شما جمع شود و منجر به ترشح آب دهان شود.
مشکلات جویدن و خوردن. بیماری در مراحل پایانی بر ماهیچه های دهان تأثیر می گذارد و جویدن را دشوار می کند. این می تواند منجر به خفگی و تغذیه نامناسب شود.
مشکلات خواب و اختلالات خواب. افراد مبتلا اغلب مشکلات خواب دارند، از جمله بیدار شدن مکرر در طول شب، زود بیدار شدن یا به خواب رفتن در طول روز.
افراد همچنین ممکن است اختلال رفتار خواب با حرکات سریع چشم را تجربه کنند که شامل اجرای رویاهای شماست. داروها ممکن است خواب شما را بهبود بخشند.
مشکلات مثانه. بیماری ممکن است باعث مشکلات مثانه شود، از جمله عدم توانایی در کنترل ادرار یا مشکل در ادرار کردن.
یبوست. بسیاری از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون، عمدتاً به دلیل کندی دستگاه گوارش، دچار یبوست می شوند.
سایر مشکلات جسمی مرتبط با پارکینسون
فشار خون تغییر می کند. ممکن است هنگام ایستادن به دلیل افت ناگهانی فشار خون (افت فشار خون ارتواستاتیک) احساس سرگیجه یا سبکی سر داشته باشید.
اختلال عملکرد بویایی ممکن است مشکلاتی در حس بویایی خود داشته باشید. ممکن است در شناسایی بوهای خاص یا تفاوت بین بو ها مشکل داشته باشید.
خستگی. بسیاری از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون انرژی خود را از دست می دهند و به خصوص در اواخر روز احساس خستگی می کنند. علت همیشه مشخص نیست.
درد. برخی از افراد درد را در نواحی خاصی از بدن خود یا در سراسر بدن خود تجربه می کنند.
اختلال عملکرد جنسی. برخی از افراد متوجه کاهش میل یا عملکرد جنسی می شوند.
پیشگیری
از آنجایی که علت ناشناخته است، هیچ راه اثبات شده ای برای پیشگیری از این بیماری وجود ندارد.
برخی تحقیقات نشان داده اند که ورزش منظم هوازی ممکن است خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را کاهش دهد.
برخی تحقیقات دیگر نشان داده است که افرادی که کافئین مصرف می کنند – که در قهوه، چای و کولا وجود دارد – کمتر از افرادی که آن را نمینوشند به بیماری پارکینسون مبتلا می شوند. چای سبز همچنین با کاهش خطر ابتلا به بیماری پارکینسون مرتبط است. با این حال، هنوز مشخص نیست که آیا کافئین از ابتلا به پارکینسون محافظت می کند یا به طریق دیگری مرتبط است. در حال حاضر شواهد کافی وجود ندارد که نشان دهد نوشیدن نوشیدنی های کافئین دار از پارکینسون محافظت می کند.
تشخیص
آزمایش خاصی برای تشخیص بیماری وجود ندارد. یک پزشک (متخصص بیماری های مغز و اعصاب و نه جراح مغز) بیماری پارکینسون را بر اساس سابقه پزشکی شما، بررسی علائم و نشانه های شما و معاینه عصبی و فیزیکی تشخیص می دهد.
پزشک شما ممکن است آزمایشهای آزمایشگاهی مانند آزمایش خون را برای رد سایر شرایطی که ممکن است باعث علائم شما شوند، تجویز کند.
آزمایشات تصویربرداری – مانند MRI، سونوگرافی مغز و اسکن PET – همچنین ممکن است برای کمک به رد سایر اختلالات مورد استفاده قرار گیرند. تست های تصویربرداری به ویژه برای تشخیص بیماری پارکینسون مفید نیستند.
علاوه بر معاینه، پزشک شما ممکن است کاربی دوپا-لوودوپا (Rytary، Sinemet، و غیره)، یک داروی بیماری پارکینسون را به شما بدهد. باید دوز کافی برای نشان دادن فایده به شما داده شود، زیرا دوزهای پایین برای یک یا دو روز موثر نیستند. بهبود قابل توجه با این دارو اغلب تشخیص شما از بیماری پارکینسون را تایید می کند.
گاهی اوقات تشخیص پارکینسون زمان می برد.
روش های جراحی
قرار دادن الکترود و مکان دستگاه در تحریک عمقی مغز
تحریک عمیق مغز در تحریک عمقی مغز (DBS)، جراحان الکترودهایی را در قسمت خاصی از مغز کاشت می کنند. الکترودها به ژنراتوری که در قفسه سینه نزدیک استخوان ترقوه شما کاشته شده است وصل می شود که پالس های الکتریکی را به مغز شما می فرستد و ممکن است علائم بیماری پارکینسون شما را کاهش دهد.
جراحی شامل خطراتی از جمله عفونت، سکته مغزی یا خونریزی مغزی است. برخی از افراد با سیستم DBS مشکل دارند یا به دلیل تحریک دچار عوارض می شوند. ممکن است پزشک شما نیاز به تنظیم یا تعویض برخی از قسمت های سیستم داشته باشد.
تحریک عمیق مغز اغلب به افراد مبتلا به بیماری پارکینسون پیشرفته که پاسخهای دارویی ناپایدار (لوودوپا) دارند، ارائه میشود. DBS می تواند نوسانات دارو را تثبیت کند، حرکات غیرارادی (دیسکینزی) را کاهش یا متوقف کند، لرزش را کاهش دهد، سفتی را کاهش دهد و حرکات را بهبود بخشد.
DBS در کنترل تغییر پاسخ به لوودوپا یا برای کنترل دیسکینزی که با تنظیم دارو بهبود نمییابد، موثر است.
اگرچه DBS ممکن است مزایای پایداری برای علائم پارکینسون داشته باشد، اما از پیشرفت بیماری پارکینسون جلوگیری نمیکند.
درمان های پیشرفته
سونوگرافی متمرکز با هدایت MRI (MRgFUS) یک روش درمانی کم تهاجمی است که به برخی از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون در مدیریت لرزش کمک کرده است. سونوگرافی توسط MRI به ناحیه ای در مغز که لرزش شروع می شود هدایت می شود. امواج اولتراسوند در دمای بسیار بالایی قرار دارند و مناطقی را می سوزانند که در ایجاد لرزش نقش دارند.